1384

Artİstanbul Feshane’de İlk Sergi | Ortadan Başlamak

 “Ortadan Başlamak”

 Artİstanbul Feshane’de İlk Sergi

Artİstanbul Feshane“Ortadan Başlamak” sergisiyle İstanbullulara kapılarını açtı. 19 küratör ve 300 sanatçının 400’den fazla eserlerini farklı teknikler ve dönemler üzerinden bir araya getiren sergi; her anın bir başlangıç ihtimali olduğunu müjdeleyen umutvar bir kavramsal çerçeveye yerleşiyor. Sergiye adını veren “Ortadan Başlamak” fikri, çoğulluğu ve farklılığı överken, parça ve bütünü hem özerk hem bir arada tahayyül etmeyi öneriyor. Yenilenmek için uygun zamanı ve mekânı beklemenin gerekli olup olmadığını tartışırken; şimdi ve burada, geçmişe aynı anda açılan bir geçit bulabileceğimizi düşündürüyor.

Artİstanbul Feshane’nin Haliç kıyılarındaki açık ve kapalı alanlarına yayılan “Ortadan Başlamak” sergisi sanatseverleri; koparılıp atılanı koptuğu yerden, yıkılanı yıkıldığı yerden başlayarak bağlamaya; “Toplumsalı Yeniden Toplamak” görevini sanatın araçlarıyla düşünmeye davet ediyor. Sergi, 30 Ağustos 2023 tarihine kadar ziyarete açık.

Küratörler: Ahmet Ergenç, Alikev, Argun Okumuşoğlu, Bengü Gün, Emre Zeytinoğlu, Ekmel Ertan, Ezgi Bakçay, İKSV, Işık Gençoğlu, Kevser Güler, Leyla Ünsal, Mahmut Wenda Koyuncu, Noks / Koli Artspace, Osman Nuri İyem, Rafet Arslan, Resul Aytemur, Sine Ergün, Sevda Süzer, Taner Güven

Feshane-i Amire’den Artİstanbul’a

İstanbul’un önemli endüstri mirası yapılarından Feshane-i Amire’nin hikâyesi, 1827 yılında Kadırga Cündi Meydanı’nda fes üretimi yapan bir imalathane ile başladı. 1827-1833 yılları arasında ordunun ve halkın fes ihtiyacını karşılamak üzere geleneksel tekniklerle üretimlerini sürdüren Kadırga’daki Feshane, 1833 yılında Eyüp Defterdar İskelesi’ndeki Beyhan Sultan Sarayı olarak belirlenen yeni yerine taşındı. Taşınma sürecinin ardından yoğun bir faaliyet dönemine giren Feshane’de başta fes olmak üzere çuha, elbise kumaşı, döşeme kumaşı, askeri çizmeler, düğmeler, seccade, halı ve kilim gibi çeşitli tekstil ürünleri üretildi. 1843 yılında Avrupa’dan getirilen yeni makineler ile ilk kez buhar makinelerinin kullanıldığı Feshane kapsamlı bir dokuma fabrikasına dönüştü. 1866 yılında çıkan bir yangında buhar makinesi dışında her şeyini kaybeden Feshane, 1868 yılında aynı yerde yeniden inşa edilerek en yeni makinelerle donatıldı. 1877-78 Osmanlı-Rus Savaşı (93 Harbi) sonucunda fabrika, Bab-ı Seraskeri emrine verilerek “Fes ve Melbusat-ı Askeriye Fabrikası” ismini alan yapı 1921 yılına kadar askeri idarede kaldı. 1894 yılında güncel ihtiyaçlar doğrultusunda yenilenen Feshane’de “Sanayi Sıbyan Mektebi” açıldı; okulda dokuma derslerinin yanında uygulama eğitimi de verilerek yeni ustalar yetiştirildi. Cumhuriyet dönemiyle birlikte birkaç kez el değiştiren Feshane, 1985’te İstanbul Belediyesi’ne devredildi. 1986 yılında Haliç çevresinin yeniden düzenlenmesi projesi kapsamında yapının büyük dokuma salonu dışındaki bölümleri yıkıldı; konfeksiyon bölümü ise Bakırköy Pamuklu Sanayii İşletmesi’ne taşındı. Tarihî alan, 1989 yılında Eczacıbaşı Vakfı’na devredildikten sonra restore edilerek yeniden işlevlendirildi ve uzun yıllar fuar, şenlik ve etkinlik alanı olarak kullanıldı. İBB Miras’ın 2020-2023 yılları arasında gerçekleştirdiği restorasyon sonrası kültür sanat etkinliklerine ev sahipliği yapmak üzere “Artİstanbul Feshane” olarak açıldı.

Artİstanbul Feshane 8 bin metrekarelik bir alanda; sergi salonları, sanat dünyasından zengin içerik sunan kütüphanesi, sosyal mekânları, kongre, atölye ve okuma bölümleriyle hizmet veriyor.

Artİstanbul Feshane - Eyüp

Pazartesi hariç her gün 10.00 – 18.00 arası açık

Nilgün Yavuz
Metin Yazarı